Amman - thành phố ngàn năm tuổi

Thành phố ngàn năm tuổi

Amman là một trong những thành phố cổ nhất trên thế giới. Kết quả khảo cổ cho thấy con người đã xuất hiện ở đây từ 3.500 năm trước Công nguyên (TCN). Nhiều tài liệu cho thấy vào thế kỷ XIII TCN, thành phố có tên gọi là Rabbat Ammon, do những người bản địa nắm giữ. Những năm sau đó, Ammon bị xâm chiếm bởi bộ lạc Assyrian, sau đó là đế chế Ba Tư, Hy Lạp. Thế kỷ thứ II sau CN, thành phố rơi vào tay của người La Mã. Thế kỷ thứ VII, thành phố có tên chính thức là Amman trong thời kỳ cai trị của người Hồi giáo.

Amman được lấy từ cái tên gốc “Ammon - thần mặt trời” mà người xưa đã sử dụng. Sau đó, thành phố là điểm dừng chân quan trọng trên tuyến đường buôn bán thương mại của khu vực Trung Đông và tiếp tục phát triển một cách thịnh vượng qua các vương triều Umayyad, Abbasid. Nhiều năm sau, khi việc trao đổi hàng hóa, buôn bán chuyển hướng và cách thức vận chuyển ngày một tân tiến, Amman dần chỉ còn là một ngôi làng nhỏ.

Amman được hồi sinh vào cuối thế kỷ XIX khi đế chế Ottoman quyết định xây dựng Amman trở thành trạm trung chuyển trung tâm nối liền Damascus và Medina với 2 mục đích chính: Thương mại và phục vụ cho những cuộc hành hương về thánh địa Mecca.

Năm 1921, sau khi giành độc lập từ đế chế Ottoman, vua Abdullah I lên ngôi, ông chọn Amman là thủ đô chính thức của Jordan. Tuy nhiên, mãi đến năm 1963 Amman vẫn chỉ là một thành phố nhỏ của vùng Trung Đông. Năm 2010, dưới sự lãnh đạo của vua Abdullah II, Amman được các nhà kinh tế đánh giá là một trong những thành phố có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất vùng Trung Đông và là thành phố đắt đỏ đứng thứ 4 trong các quốc gia Ả Rập - sau Dubai, Abu Dhabi và Beirut.

Amman ngày nay

Amman ngày nay là thủ đô hiện đại có tốc độ phát triển nhanh, hệ thống giao thông được xây dựng tốt. Là một quốc gia Hồi giáo nhưng ở Amman có rất nhiều trường học tư nhân do người Anh, Mỹ đầu tư. Amman cũng là điểm du lịch rất hấp dẫn bởi thành phố có sự pha trộn độc đáo giữa cũ và mới. Bạn có thể thấy những tòa nhà cao tầng hiện đại và kiến trúc mang dấu ấn cổ xưa cách đây hàng ngàn năm cùng tồn tại, hòa quyện với nhau.

Nằm trên ngọn đồi cao nhất ở Amman là di chỉ khảo cổ học “The Citadel”. Đây là cụm công trình kiến trúc được xây dựng từ thế kỷ thứ II TCN tới thế kỷ thứ VIII. Tuy nhiều nền văn hóa từng xuất hiện ở đây như Ba Tư, Hy Lạp, Byzantine và Hồi giáo nhưng ngày nay chỉ còn lại vết tích của người Hy Lạp và Byzantine. Đó là đền Hercules, nhà thờ Byzantine và cung điện Umayyad.

Đền Hercules được xây dựng trong thời kỳ trị vì của hoàng đế Marcus Aurelius, từ năm 161 đến năm 180, để thờ vị thần sức mạnh Hercules trong thần thoại Hy Lạp. Ngôi đền chỉ còn lại hai cây cột mang đậm chất La Mã cổ đại mà bạn có thể nhìn thấy từ bất kỳ nơi nào trong thành phố. Ngay trước ngôi đền là một bàn tay bằng đá trắng được chế tác tinh xảo, thể hiện trình độ thủ công bậc thầy của thời kỳ này. Còn nhà thờ Byzantine được xây dựng vào khoảng thế kỷ VI - VII trong thời kỳ đế quốc Byzantine sang xâm lược và chiếm đóng vùng đất này.

Hiện nay, nhà thờ đã bị tàn phá, chỉ còn lại hàng cột Corinthian cao sừng sững mang đậm kiến trúc La Mã. Cung điện Umayyad là công trình nổi bật, được xây dựng vào đầu thế kỷ thứ VII với kiến trúc Hồi giáo điển hình, gồm một khoảng sân mở để tập trung cư dân, bể chứa nước và một sảnh chính. Mái vòm gần như còn nguyên vẹn. Nằm cách không xa cung điện là Bảo tàng Khảo cổ học Jordan với hàng trăm bức tượng, các vật dụng cổ xưa như đồ gốm, thủy tinh, đá lửa và các công cụ kim loại được sắp xếp theo thứ tự thời gian.

Dọc theo sườn núi của ngọn đồi khu thành cổ Citadel là công trình nhà hát được xem là di sản ấn tượng nhất của thời kỳ La Mã ở Amman. Nhà hát được hoàng đế Antoninus Pius xây dựng vào thế kỷ thứ II, khán đài được thiết kế theo lối kiến trúc có hình dáng nghiêng và dốc, có sức chứa hơn 5.000 người. Đứng từ Citadel nhìn xuống, nhà hát thực sự là một công trình đỉnh cao vì sự đồ sộ và tài tình của người cổ đại.

Amman khiến bạn bị thu hút bởi vẻ trầm mặc của những tàn tích còn lại với thời gian, bởi sự giao hòa giữa quá khứ và hiện tại. Chắc chắn Amman sẽ khiến chuyến đi tới đất nước Jordan thêm ý nghĩa.