Trưởng thành từ đam mê nghiên cứu khoa học

Đề xuất giải pháp "tiêu dùng xanh"

Năm 2022, Việt Nam có 7 dự án tham dự cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc tế (tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến tại Hoa Kỳ) và đã có 2 dự án đoạt giải. Một trong 2 dự án đó là sản phẩm của học sinh thành phố Hà Nội, mang tên “Nghiên cứu về hành vi tiêu dùng có trách nhiệm bảo vệ môi trường của thanh niên”. Tác giả của dự án là Phạm Nguyễn Quang Huy và Phạm Nguyễn Gia Bảo, đều là học sinh Trường Trung học phổ thông Phan Huy Chú - Đống Đa, cũng là hai anh em ruột. Hiện tại, Quang Huy đã trở thành sinh viên một trường đại học ở Australia; còn Gia Bảo đang học lớp 11.

Trò chuyện với phóng viên Báo Hànộimới khi trở lại Việt Nam trong kỳ nghỉ học kỳ vào cuối tháng 12, Phạm Nguyễn Quang Huy chia sẻ: "Ý tưởng xuất phát từ chính những điều em được chứng kiến trong cuộc sống hằng ngày. Em muốn làm gì đó để thay đổi thói quen sử dụng túi ni lông và các sản phẩm từ nhựa của nhiều người hiện nay, trong đó thanh niên là lực lượng cần tiên phong thay đổi, làm lan tỏa hành vi tiêu dùng có trách nhiệm, góp phần bảo vệ môi trường".

Được sự ủng hộ của các thầy, cô giáo và bố mẹ, Quang Huy và Gia Bảo đã tích cực triển khai ý tưởng. Trên cơ sở phân tích thực trạng cũng như các yếu tố tác động đến hành vi tiêu dùng của thanh niên, hai anh em đã đề xuất nhiều giải pháp cụ thể để điều chỉnh thói quen chưa tốt ảnh hưởng tới môi trường bằng các hành vi “tiêu dùng xanh”. Cụ thể là tổ chức các chuyên đề sinh hoạt chi đoàn về chủ đề tiêu dùng có trách nhiệm bảo vệ môi trường; tọa đàm, xây dựng kênh truyền thông để thanh niên hiểu hơn về tác hại của rác thải nhựa…

Động lực đẩy mạnh nghiên cứu khoa học

Cô giáo Cao Thanh Nga, Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Phan Huy Chú - Đống Đa cho biết, việc tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học, tạo cơ hội cho học sinh vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống luôn được nhà trường chú trọng. Giải thưởng này cho thấy sự cố gắng rất lớn của cá nhân các em, làm lan tỏa ý thức, điều chỉnh hành vi bảo vệ môi trường; cũng là động lực để cô, trò nhà trường đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động nghiên cứu khoa học.

Đây không phải lần đầu tiên Phạm Nguyễn Quang Huy triển khai dự án nghiên cứu khoa học. Năm 2021, khi đang học lớp 11, Huy cũng đã giành giải Nhì cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp thành phố. Việc hiện thực hóa các ý tưởng cũng như tham gia các vòng thi từ cấp trường, cấp quận đến cấp thành phố, giúp Huy có thêm nhiều kinh nghiệm để tiếp tục tìm kiếm những ý tưởng, giải pháp mới về những vấn đề cần giải quyết trong cuộc sống hằng ngày. Em Phạm Nguyễn Gia Bảo, hiện đang học lớp 11 Trường Trung học phổ thông Phan Huy Chú - Đống Đa bộc bạch: "Tham gia làm dự án cùng anh Huy, em có thêm nhiều trải nghiệm quý và học được kỹ năng như thuyết trình, làm việc nhóm, vận dụng kiến thức liên môn…".

Là giáo viên trực tiếp hướng dẫn nhóm nghiên cứu, thầy giáo Trần Văn Huy chia sẻ, dù việc học tập khá bận rộn, song hai anh em Huy - Bảo rất hăng say với việc nghiên cứu khoa học, biết sắp xếp thời gian hợp lý để triển khai công việc. Thời gian làm việc kéo dài trong nhiều tháng, khối lượng công việc phải xử lý khá lớn và trải qua các vòng thi, tiếp xúc với nhiều thành viên ban giám khảo, chuyên gia, các em đã có sự tiến bộ rõ rệt về mọi mặt và luôn cố gắng hoàn thiện dự án một cách tốt nhất.

Chia sẻ về khó khăn để thấy rõ hơn sự nỗ lực của học sinh trong việc tham gia làm dự án, thầy giáo Trần Văn Huy cho biết thêm, 3 năm gần đây, nhà trường đều có dự án tham gia cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật cấp thành phố. Quá trình triển khai cho thấy, khó khăn nhất là cần có kiến thức chuyên môn sâu về từng lĩnh vực. Ban đầu, các thầy, cô giáo có thể hướng dẫn học sinh, nhưng để phát triển đề tài, cần có sự hỗ trợ của chuyên gia và nhất là sự chủ động của chính học sinh trong việc bố trí thời gian học tập trên lớp và nghiên cứu, vận dụng kiến thức liên môn cũng như có trình độ, kỹ năng tin học, ngoại ngữ…

“Dù đề tài có đoạt giải hay không, thì điều quan trọng nhất là sau mỗi đợt làm dự án, học sinh đều trưởng thành hơn về kỹ năng nghiên cứu khoa học, biết cách tìm kiếm và hiện thực hóa ý tưởng để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống”, thầy giáo Trần Văn Huy chia sẻ.