Người xây dựng tổ dân phố điện tử

Số hóa dữ liệu dân cư

Nghỉ công tác tại Trường Đại học Mỏ - Địa chất nhưng PGS.TS Lê Thanh Mẽ vẫn tham gia công tác chuyên môn. Cũng trong thời gian này, ông tham gia công việc của tổ dân phố số 7, phường Đức Thắng - nơi ông sinh sống. Tuy nhiên, ông suy nghĩ, bao năm qua bận công tác, không có nhiều thời gian để tham gia “việc làng”, giờ là lúc thu xếp thời gian đóng góp một phần công sức của mình cho cộng đồng. Vì vậy, khi được tín nhiệm giao đảm nhận vị trí Phó Tổ trưởng tổ dân phố số 7, ông đã nhiệt tình tham gia.

Vốn là giảng viên cao cấp và từng làm công tác quản lý nên PGS.TS Lê Thanh Mẽ luôn có cách làm việc khoa học. Nay về địa phương, tính chất công việc hoàn toàn khác, chủ yếu dựa trên tuyên truyền, vận động, thuyết phục. Mặt khác, qua quá trình công tác tại tổ dân phố ông nhận thấy, việc lưu trữ các thông tin vẫn chủ yếu thông qua ghi chép khiến việc cập nhật, bổ sung thông tin mất nhiều thời gian, công sức mà hiệu quả lại không cao. Vì vậy, ông suy nghĩ làm thế nào để các dữ liệu, thông số ở tổ dân phố được “sắp xếp” gọn gàng, mỗi khi cần chỉ việc bấm phím “enter” trên máy tính là tìm được. Sẵn có kiến thức về công nghệ thông tin, ông bắt đầu nhen nhóm hình thành ý tưởng về ứng dụng công nghệ để lưu trữ mọi thông tin về tổ dân phố của mình.

Tổ dân phố số 7 có trên 400 hộ dân, gần 1.700 nhân khẩu, ngoài ra còn có hàng trăm sinh viên và các hộ kinh doanh dịch vụ đến thuê trọ cùng nhiều đơn vị, trường học có trụ sở trên địa bàn như: Đại học Mỏ - Địa chất, Học viện Chính trị Công an nhân dân, Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, Viện Khoa học lâm nghiệp Việt Nam. Do vậy, việc sử dụng công nghệ thông tin để thu thập, lưu trữ, xây dựng cơ sở dữ liệu dân cư ở tổ dân phố không thể thực hiện trong ngày một, ngày hai. Tuy nhiên, với quyết tâm đã làm phải làm hết sức mình nên PGS.TS Lê Thanh Mẽ lên kế hoạch chi tiết cho ý tưởng của mình. Đầu tiên, ông đến UBND phường mượn bản đồ địa chính, sau đó đi thu thập số liệu qua công an khu vực và trực tiếp đến các hộ dân bổ sung thông tin của từng hộ gia đình. Có dữ liệu trong tay, ông sử dụng phần mềm AutoCAD để xây dựng sơ đồ khu dân cư. Mặc dù công việc tốn nhiều công sức, không có thù lao nhưng sau 3 tháng, ông đã xây dựng xong sơ đồ bố trí dân cư rất chi tiết của tổ dân phố. Cùng với đó, các dữ liệu của từng hộ gia đình như: Tên chủ hộ, địa chỉ, diện tích căn hộ, số nhân khẩu… được cập nhật đầy đủ, thuận tiện cho việc tra cứu thông tin.

PGS.TS Lê Thanh Mẽ chia sẻ: “Bên cạnh phần mềm đồ họa AutoCAD, tôi còn sử dụng công cụ Excel để tổng hợp toàn bộ các dữ liệu về dân cư theo vùng ở cả 6 khu tập thể trong tổ dân phố. Hiện tại, nếu muốn kiểm tra, khai thác dữ liệu thông tin về dân cư của tổ dân phố số 7, chỉ cần vài lần “nhấp chuột” là có thể nắm bắt được rất rõ ràng, minh bạch và chính xác. Việc số hóa này cũng đã tránh được những nhầm lẫn, sai sót so với cách quản lý bằng sổ sách như trước đây”. Bí thư Chi bộ tổ dân phố số 7 Nguyễn Mạnh Hoạt cho biết: “Nếu trước đây muốn tra cứu thông tin về tổ dân phố, chúng tôi phải mở sổ rà soát thì nay nhờ việc số hóa dữ liệu dân cư, chúng tôi chỉ cần mở máy tính là đã nắm được đầy đủ thông tin”.

Luôn nhiệt huyết với công việc

Không chỉ góp công sức xây dựng dữ liệu dân cư cho tổ dân phố, PGS.TS Lê Thanh Mẽ còn là người tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ vào sinh hoạt Chi bộ tổ dân phố số 7. Đầu tiên, ông tự bỏ tiền của mình trang bị máy tính, màn chiếu để ở nhà văn hóa phục vụ công việc chung của chi bộ, tổ dân phố. Ông cũng là người đưa ra sáng kiến ứng dụng công nghệ vào các buổi sinh hoạt chi bộ bằng cách trình chiếu và chuẩn bị nội dung, hình ảnh các chuyên đề. Hình thức sinh hoạt qua máy chiếu được Chi bộ tổ dân phố số 7 thực hiện từ đầu năm 2018 đến nay với những chuyên đề cụ thể như: “Biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của nó tới nước ta”, “Học tập và làm theo phong cách Hồ Chí Minh”, “Về cuộc Cách mạng 4.0”… Đảng viên Hồ Thị Minh Tâm, Chi bộ tổ dân phố số 7 nhận định: “Việc ứng dụng máy chiếu vào sinh hoạt chi bộ rất hữu ích. Thay vì phải ngồi ghi chép như trước kia thì nay chúng tôi có thêm cơ hội tham gia thảo luận. Mặt khác, các thông tin được trình bày trên máy chiếu thực sự hấp dẫn và dễ tiếp thu hơn nhiều”.

Hiện nay, việc sử dụng công nghệ thông tin với nhiều người không còn xa lạ nhưng để ứng dụng vào công việc ở địa bàn dân cư lại chưa nhiều người làm được. Những nỗ lực số hóa thông tin về tổ dân phố của PGS.TS Lê Thanh Mẽ đã giúp ích rất nhiều cho cán bộ tổ dân phố và phường trong việc bao quát chung về tổ dân phố cũng như nắm bắt cụ thể thông tin về từng người, từng hộ dân. Hơn nữa, việc cập nhật, bổ sung thông tin được thực hiện rất thuận tiện, dễ dàng. Bí thư Đảng ủy phường Đức Thắng Nguyễn Thị Kim Dung cho biết: “Sáng kiến quản lý dân cư qua bản đồ số của tổ dân phố số 7 đã được các cấp ghi nhận, đánh giá cao. Từ khi tổ dân phố số 7 triển khai vào tháng 11-2017 đến nay, phường Đức Thắng đã nhân rộng ra 6/8 tổ dân phố thực hiện mô hình này đều từ nguồn xã hội hóa. Đây là cơ sở quan trọng để hình thành mô hình tổ dân phố điện tử của phường, góp phần vào công tác hiện đại hóa nền hành chính công”.

Với sáng kiến quản lý dân cư qua bản đồ số, năm 2018, PGS.TS Lê Thanh Mẽ được UBND thành phố Hà Nội biểu dương “người tốt, việc tốt”. Hơn 70 tuổi nhưng PGS.TS Lê Thanh Mẽ vẫn đầy nhiệt huyết với công việc. Ông chia sẻ, việc số hóa các thông tin về địa bàn dân cư mới chỉ là hành trình ban đầu trong việc xây dựng tổ dân phố điện tử. Ông mong muốn nhiều người dân trong tổ dân phố của mình tích cực tiếp cận công nghệ thông tin, sử dụng thành thạo máy tính để khi lớp cán bộ tổ dân phố số 7 như ông không còn tham gia công tác, mô hình này vẫn phát huy hiệu quả…