Giấc mơ Tết

(Tết của tiếng cười, háo hức và mong đợi).

Chiều buông. Mẹ đỗ quang gánh trong sân nhà, một bên cành đào tươi thắm, một bên cây quất nặng trĩu quả. Ta sà vào lòng mẹ. Mẹ ôm ta hôn nhẹ vào trán: "Tết sắp đến rồi, vui không con?". Bố rít điếu thuốc lào kêu ré tai. Qua làn khói thuốc, bố nói: "Mọi thứ đã sẵn sàng". Bố đã kê sẵn cái bệ bếp ba chân bằng sáu viên gạch. Ta ước mơ tối đến thật sớm để được chẻ ống tre tiền xu tiết kiệm, được xem bố mẹ gói, luộc bánh. Ta nâng niu rổ tiền xu trắng bạc và ước mơ mua một chiếc xe đạp. "Còn nhỏ, chưa đi xe đạp được đâu con". Ta thèm có thật nhiều tiền để mua mọi thứ cho Tết. Nhờ Tết mà ta sẽ có một chiếc xe đạp. Ta cứ nghĩ có chiếc xe đạp thì xa đến mấy cũng đi được. Đôi chân ta khỏi phải lững thững theo sau quang gánh của mẹ. "Có xe đạp, con có đi sang Liên Xô được không mẹ?". Mẹ trả lời: "Được". Ta hào hứng nghĩ đến một thế giới xa xôi luôn có Tết. Và Tết đầy ắp mọi thứ. Nhìn cái bánh chưng mà bố mẹ gói riêng cho ta, nhỏ tí xíu, chiếc bánh của tình yêu, chiếc bánh duy nhất của năm, ta thấy vui lắm. Vừa vớt bánh chín khỏi nồi, ta liếc nhìn vào chiếc bánh nhỏ, đẹp, ngon nhất mà ta sẽ được thưởng thức đầu tiên. Mẹ nói: "Ăn trước các cụ là hư đấy". Ta không muốn hư nhưng cơn háo hức và thèm chiếc bánh tỏa khói thơm phức vẫn thắng tất cả. "Con ăn trước mà không hư đâu". Cảm giác sung sướng của tuổi thơ tràn ngập trong ta. Sao bánh ngon vậy mà chỉ được ăn một lần trong năm?

Tết qua, ta buồn vì bố mẹ không ở nhà thường xuyên. Tết qua, ta nhớ Tết vì hỏi xin bố mẹ cái gì ta cũng chỉ được câu trả lời: "Chờ Tết đến đã con". Vậy Tết là cái mà ta luôn mong đợi. Ta cố học giỏi chờ Tết. Chờ giấc mơ được bộ quần áo mới. Ta yêu mi, Tết ơi. Mi là giấc mơ, là mong đợi của ta.

(Tết buồn).

Bố ném chiếc bánh chưng xuống nền nhà: "Không bánh trái gì hết, mà cũng không Tết nhất nữa". Ta nem nép sau tấm ri đô nhìn bố mẹ giận nhau. Tại sao bố không muốn những chiếc bánh chưng kia? Tại sao bố không muốn Tết? Tại sao mẹ gục đầu trên đùi, trước lửa bếp? Mẹ khóc. Ta còn quá ngây thơ để hiểu những gì đang diễn ra. Ta đổ tội cho Tết, đổ tội cho bánh chưng. Nếu không có Tết và những chiếc bánh kia thì bố mẹ đã không cãi nhau. Mẹ đi chợ hằng ngày. Bố đi làm xa nhà. Bố làm gì mà ta không biết. Bố đã kể chuyện gì về công việc của mình? Ta ngây thơ hay vô tâm chưa hỏi bố làm gì? Chiều nay bố đèo mấy hộp bánh chưng sau xe đạp về để lên bàn. Mẹ đi chợ về không mang theo đào, quất. Mẹ lặng lẽ làm thịt gà và nấu canh măng. Bố ngồi rít hết điều thuốc lào này đến điếu khác. Ta tự hỏi hôm nay là Tết chưa nhỉ? Mẹ nói: "Chỉ có dăm ba cái bánh thế thôi à? Tiền đâu, đưa tôi để chi tiêu Tết". Còn bố lẩm bẩm: "Còn đồng nào nữa. Cô không thấy sau đổi tiền mười đồng ăn một à?". “Đổi tiền thì liên quan đâu đến cờ bạc?". Bố đập nát chiếc điếu cày, đứng bật dậy như vừa lao vào đống lửa. Những chiếc bánh chưng nằm ngơ ngác trên nền nhà, những sợi lạt vẫn gắn chặt từng đôi với nhau. Đâu rồi chiếc bánh tý hon của ta?

Ta nhìn lên thời gian biểu trên góc học tập. Mắt ta nhòe ướt trước những phiếu bé ngoan đỏ thắm. Tết ơi, mi đừng đến vội nhé! Tiếng cửa cổng tre kẽo kẹt như ai đó vừa mở. Ta liếc nhìn xuống bếp, bóng mẹ vẫn bập bùng trước ngọn lửa than củi. Tay mẹ vùi vào mái tóc để xõa còn thoảng hương sả, hương hoa mùi già. Góc nhà buồn thiu, trống trải, chiếc xe đạp Thống Nhất cũ mèm đã lăn theo bước chân bố sau cổng tre.

(Tết chỉ có mẹ và ta).

Mẹ đặt chiếc quang gánh trước sân nhà. Vẫn cành đào, cây quất. Thêm tiếng gà trống thiến bị buộc chân kêu quang quác. Ta nhìn mẹ từ cửa sổ phòng trên gác hai. Ta không ùa vào lòng mẹ như đứa trẻ của những năm xưa. Bao cái Tết qua chỉ có mẹ và ta. Những chú chim cút nhảy tán loạn như bị rắn hổ mang tấn công. Đến giờ chúng đòi ăn. Ta mong sao mẹ đã bán hết hai chậu trứng để đủ tiền mua sắm Tết. Chắc mẹ không quên mua ngô, đậu nành, cám thóc để làm thức ăn cho chúng. "Nam ơi, giúp mẹ nào con". Ta chạy xuống bậc cầu thang. Mưa phùn lất phất, se lạnh. Nhìn bó củi to mẹ mua, ta không cần hỏi để làm gì. Mấy năm nay mẹ tự gói, tự đun bánh chưng. Năm chiếc là đủ.

Không nhớ từ lúc nào ta ghét bánh chưng, ta không còn mong Tết đến. Ta chỉ biết lao vào học. Ta đỗ đại học. Gần hai nghìn con chim cút đẻ trứng là nguồn thu nhập chính của mẹ và ta. Ta thèm cái bánh bao nóng trong túi nilon bố mua, rồi dúi vào tay ta khi đưa tới trường cấp một. "Nhớ mang điểm 10 về cho bố". Những điểm 10 là của ta mà sao chúng lại làm bố mẹ lại vui đến vậy? Đâu rồi những tiếng cười hở cả hàm răng đen của mẹ khi bố bóc khoai lang nướng cho mẹ con ta?

(Tết xa nhà, Tết nhớ).

Ta chuẩn bị va ly, túi xách. Bữa ăn tối khá đông đủ bạn bè. Ngày mai ta đi du học. Xa lắm. Ta tạm biệt mẹ, bạn bè yêu thương, tạm xa chiếc xe đạp đã gắn bó cùng ta những năm cuối đời sinh viên. Ta tạm biệt những bóng chim cút nhẩy toán loạn đòi ăn để đẻ thật nhiều trứng cho ta mua sách vở, để có tiền nuôi mẹ, nuôi ta. Ta tạm biệt bố, tạm biệt trong thầm lặng thôi vì lâu lắm rồi, dễ đến hàng chục năm ta không được gặp bố. Có lẽ chỉ ta mới thấu hiểu tủi phận lòng ta.
Tết đầu tiên xa nhà. Sao trống vắng, xa cách thế. Ta hụt hẫng. Tết ta, trời tây, không bánh chưng, không canh măng, không giò chả. Mấy bạn học tụ tập, góp tiền đi chợ mua đồ làm cơm tất niên. Tết thiếu đủ thứ, cũng vì du học khóa đó toàn con trai. Tết tây có vài món gà luộc, cơm nếp, cơm tẻ, bò xào. Tết càng buồn tẻ bao nhiêu ta lại càng nhớ nhà, nhớ mẹ, nhớ hương quê bấy nhiêu.

Tết xa làm ta rộng lòng hơn với những Tết buồn năm xưa. Tết xa làm ta thèm được chạm tay vào những kỷ niệm Tết thời thơ ấu, mơn trớn những chiếc bánh chưng tý hon. Được ngồi giữa mẹ và bố. Tết ơi, mi theo đuổi ta, ta chạy trốn khỏi mi. Để rồi mi và ta lại vẫn lao vào nhau, xoắn vào nhau, cào xé nhau, yêu nhau. Ta nhìn mi thanh thản, ta mỉm cười. Hãy chấp nhận ta đi. Ta là của mi. Tết là của ta. Ta mỉm cười với mi rồi đấy. Tết ơi, đẩy cửa vào đi!

Paris, một đêm đông chờ Tết