Hóng mát

Có những điều, có những việc không hẳn là cần hay không cần, có quan trọng hay ý nghĩa gì không, mà đơn giản chỉ là thói quen - thói quen của mỗi người, thói quen của một giai đoạn. Ngày tôi còn bé, vào mùa hè, mỗi chiều bố đi làm về thường hay rủ tôi đi hóng mát. Thực ra đó chỉ là đi bộ loanh quanh khu tập thể gần nhà rồi tìm một chỗ nào đó thoáng mát ngồi chơi.

Ngày đó nhà vừa thưa vừa thấp, người ít nên đi hóng mát là được... mát thật. Để tìm một chỗ ngồi đón gió không khó như bây giờ. Ngày ấy làm gì có máy lạnh, quạt máy cũng đâu sẵn, điện đóm thì phập phù khi có khi không. Và những buổi tối mùa hè, sau bữa cơm, người ta cũng rủ nhau đi hóng mát, cả người lớn lẫn trẻ con. Ngoài trời mát hơn trong nhà, gió mùa hè thổi lồng lộng. Đi hóng mát thú hơn nhiều ngồi trong nhà nóng nực, mà chẳng có gì để giải trí. Với lũ trẻ con, đó là một cái cớ để “sổ lồng”, để tụ tập đàn đúm với nhau.

Lại nhớ những ngày hè về quê, tối đến cả nhà trải chiếu ra hè, ra sân đón gió. Gió ở quê trong lành và mát hơn nhiều. Thế nhưng ngồi nhà chưa cảm thấy đã, người ta còn rủ nhau ra đình, ra bờ ao, ra cây đa đầu làng hóng mát. Chuyện trò rôm rả bất tận trong những buổi tối mùa hè. Có nhiều khi ngồi hóng mát ở hiên nhà, nằm ngửa ngắm trăng, ngắm bầu trời sao mà thiu thiu chìm vào giấc ngủ...

Cuộc sống bây giờ tất bật ồn ào hơn. Người ta ít, thậm chí không đi hóng mát nữa. Hầu như nhà nào cũng đã có nhiều tiện nghi hiện đại như quạt điện, điều hòa, và cả tủ lạnh để làm dịu đi cơn nóng, có đủ các phương tiện nghe nhìn và giải trí, trong khi công việc bận bịu và căng thẳng, quỹ thời gian eo hẹp khiến cuộc sống cũng khép kín hơn.

Cái hứng thú, thói quen đi hóng mát biến mất từ khi nào chẳng rõ. Bản thân tôi, nếu có một ngày mùa hè đẹp trời nổi hứng đi hóng mát thì có cảm giác cũng chả biết đi đâu. Xung quanh nhà chẳng còn chỗ trống để mà thở. Những không gian công cộng cứ thu hẹp dần nhường chỗ cho các chung cư cao tầng, văn phòng, siêu thị. Nhà cửa san sát, hàng quán nhốn nháo, không khí bụi bặm và quá nhiều các loại âm thanh. Nếu quyết tâm lắm chắc phải đi hóng mát xa xa bằng xe máy, mới may ra đón được ngọn gió mát lành. Tìm chỗ hóng mát hóa ra không dễ chút nào!

Thành phố đông đúc và chật chội, những khoảng trống cứ biến mất từng ngày. Không gian công cộng dồn cả lên những cái hồ, tưởng lớn mà cũng dần thành nhỏ bé. Dù vậy hóng mát ở hồ có lẽ là thích hơn cả. Mặt nước rộng không bị ngăn bởi những tòa nhà, gió và không khí bên hồ mang hơi nước tạo cảm giác dễ chịu hơn. Không gian hồ thoáng đãng khiến người ta có cảm giác nhẹ nhàng, thư thái. Nhưng, hồ Hà Nội giờ đây cũng chịu cảnh bị chèn ép dần dần bởi những tòa cao ốc vây quanh, những nhà hàng gặm nhấm, xâm lấn tứ bề. May thay, sau rất nhiều nỗ lực, khu vực đẹp nhất ở hồ Tây là bờ hồ phía đường Thanh Niên đã được giải tỏa khỏi sự “áp bức” của những bến thuyền, nhà nổi, trả lại một không gian đẹp cho Hà Nội. Và hiển nhiên người dân có thể hóng mát - đón gió hồ dễ dàng hơn.

Có những ngày hè nóng như đổ lửa, những ngày thu “tháng Tám nắng rám trái bưởi”, tôi lại muốn đi hóng mát, chỉ đơn giản là ngồi lên xe máy và phóng đi. Đi đâu cũng được, miễn là đừng dừng lại, để đón ngọn gió mát lành thổi qua.