Cà phê trứng - Nét riêng Hà Nội

(HNM) - Ở Hà Nội có nhiều phong cách cà phê khác nhau, từ vỉa hè tới sang trọng. Tuy nhiên, thực khách sành miệng và đã trót yêu thích cà phê trứng thì chẳng thể tìm tới đâu khác ngoài cà phê Giảng, vì “món tủ” của quán vẫn giữ được nét văn hóa ẩm thực xưa, riêng có Hà Nội mà không lẫn vào đâu…

Nét xưa còn giữ

Cà phê Giảng là một trong những thương hiệu ẩm thực lâu đời và nổi tiếng ở đất Hà thành, do cụ Nguyễn Văn Giảng - từng là nhân viên pha chế của khách sạn Metropole thời Pháp thuộc - sáng lập ra. Nhắc đến cà phê Giảng là phải nhắc đến cà phê trứng. Ai đến cà phê Giảng mà không thử cà phê trứng thì quả thật uổng phí. Chẳng phải tự nhiên mà cà phê trứng được chọn làm thức uống chiêu đãi trong Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Triều Tiên lần thứ hai, tổ chức tại Hà Nội dịp cuối tháng 2-2019…

Qua con ngõ chật hẹp, bước chân vào căn nhà số 39 phố Nguyễn Hữu Huân (quận Hoàn Kiếm) là một không gian thoáng đãng, được bài trí đơn giản, với cây xanh và những bộ bàn ghế gỗ nhỏ nhắn cũ kỹ cùng vài bức tranh xưa, chiếc đồng hồ, quạt trần có tuổi đời gần trăm năm. Ông Nguyễn Trí Hòa là con út cụ Giảng, người nối nghiệp cà phê từ năm 17 tuổi cho hay, toàn bộ những đồ đạc từ thời cha ông còn sống gia đình vẫn giữ nguyên. “Nhiều quán cà phê đã chuyển bàn ghế thời thượng, nhưng chúng tôi vẫn giữ những chiếc ghế gỗ mộc mạc, để khách đến đây có thể nhớ về những gì của Hà Nội thời xưa cũ” - ông Hòa nói.

Kể về lý do cụ Giảng tạo ra cà phê trứng, ông Hòa cười tươi: “Thời điểm những năm 1946-1947 rất khan hiếm sữa và bố tôi đã dùng trứng gà như một giải pháp thay thế. Món cà phê trứng ra đời từ đó”. Vừa luôn miệng, luôn tay chào đón khách, ông Hòa chia sẻ thêm về bí quyết gia truyền trong cốc cà phê trứng hơn 70 năm tuổi: “Nguyên liệu chính để làm cà phê trứng gồm trứng gà tươi, đường, sữa, cà phê. Lòng đỏ trứng gà được đánh bông cùng với sữa, đường, sau đó, đổ cà phê đun sôi lên trên… Điều quan trọng là làm thế nào để cà phê không có mùi tanh của trứng mà vẫn sánh mịn, thơm và đậm đà”.

Cà phê trứng của cụ Giảng từ lúc ra đời cho đến bây giờ không quảng cáo rầm rộ, nhưng khách tây, khách ta cứ thế truyền tai nhau đến đây rất đông. Bà Phạm Ngọc Hoa ở phố Cầu Gỗ, một khách hàng lâu năm, chia sẻ: “Tôi uống cà phê Giảng từ thời ở phố Hàng Gai, nơi tiền khởi của cà phê trứng. Sau bao năm, hương vị của cà phê trứng từ thời cụ Giảng vẫn giữ được. Mùi thơm của trứng quyện với cà phê có một vị rất riêng. Thế nên những người Hà Nội cũ hoặc những người ở xa đến, nghe về một cái gì đấy cổ xưa sẽ nghĩ ngay đến cà phê Giảng”.

Nhờ hương vị riêng, thơm ngon đặc biệt và truyền thống lâu đời, cà phê trứng của quán cà phê Giảng đã được UBND thành phố Hà Nội lựa chọn là thức uống đặc biệt phục vụ trong nhiều hội nghị, sự kiện đón tiếp các đoàn đại biểu trong nước và quốc tế, đặc biệt hơn cả là phục vụ tại Trung tâm Báo chí quốc tế của Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Triều Tiên lần thứ hai. “Tôi rất vui và tự hào. Lần đầu tiên phục vụ một sự kiện lớn như vậy, đó là may mắn của cà phê Giảng. Vì vậy, chúng tôi trân trọng và có ý thức trách nhiệm hơn về gìn giữ văn hóa ẩm thực của Hà Nội, của Việt Nam” - ông Hòa bộc bạch.

Con gái ông Hòa, chị Nguyễn Hương Giang, nhớ lại: “Trong những ngày diễn ra hội nghị, ba người nhà tôi phục vụ gần 3.000 cốc cà phê trứng mỗi ngày. Ban đầu, các nhà báo nước ngoài còn e dè vì không nghĩ cà phê trứng ngon đến vậy. Nhưng sau khi thưởng thức, nhiều phóng viên còn quay lại uống 3-4 lần/ngày”.

Vươn ra thế giới

“Đầu tháng 4-2019, khi mang cà phê trứng sang Pháp phục vụ Hội nghị Hợp tác giữa các địa phương Việt Nam - Pháp lần thứ 11, tại thành phố Toulouse, tôi lo lắm, bởi người Pháp là cha đẻ của cà phê, có khi mình lại “múa rìu qua mắt thợ”. Thế nhưng lúc giới thiệu với các vị khách quốc tế thì họ ngạc nhiên và rất thích thú. Một kỷ niệm khó quên là có một ông khách ra hỏi tôi: Đây là món gì? Tôi trả lời, đây là cà phê trứng và ông ấy rất kinh ngạc, bảo trứng làm sao lại cho vào cà phê được rồi lập tức nếm thử. Sau đó, ông ấy loan tin cho nhiều người đến thử và họ mê luôn” - ông Nguyễn Trí Hòa hào hứng chia sẻ về chuyến đi mới nhất mang cà phê trứng quảng bá ra thế giới.

Từ món cà phê trứng nóng của cha để lại, đến nay, cà phê Giảng đã thêm cà phê trứng đá và nhiều loại khác, như: Bia trứng, rum trứng, mát cha trứng, đậu xanh trứng, quế trứng… Ông Hòa cho rằng, điều khác biệt của cà phê Giảng là giữ được truyền thống xa xưa và tiêu chí kinh doanh luôn thật 100%. “Cà phê tôi sử dụng hoàn toàn là của Việt Nam, không nhập từ nước khác và luôn là loại xuất sắc nhất. Sau khi đi hội nghị ở Pháp về, tôi đang ấp ủ một loại mới, đó là freso trứng. Loại freso của Pháp mà cho trứng vào sẽ ngon gấp đôi món cà phê trứng hiện nay vì nó đặc hơn, kỹ hơn” - ông Hòa tâm đắc.

Nhờ nổi danh ở Hội nghị Thượng đỉnh Hoa Kỳ - Triều Tiên mà quán đông khách hơn hẳn với khoảng 1.000 cốc cà phê trứng mỗi ngày. Chỉ ngồi ở cà phê Giảng một vài tiếng, đã thấy không biết bao nhiêu đoàn khách trong nước và quốc tế ghé thăm để nhâm nhi vị cà phê đặc biệt này. Lần đầu tiên vào năm ngoái khi đến Hà Nội, bà Gunda Skarka, 60 tuổi cùng chồng đến từ Đức không tìm được quán cà phê Giảng. Lần thứ hai quay lại Hà Nội, bà nhất định tìm bằng được để thử món cà phê trứng nổi tiếng. Bà chia sẻ: “Món cà phê trứng được nhắc đến trong mọi cuốn sách hướng dẫn du lịch về Hà Nội. Tôi thấy hương vị nó khác biệt hoàn toàn với những thứ cà phê tôi đã thưởng thức ở khắp nơi trên thế giới. Cũng giống như phở bò, bún chả..., thứ dư vị đặc biệt này sẽ nhắc tôi nhớ mãi về Hà Nội”.

Đến Hà Nội, như một cái duyên, người ta có thể uống cà phê đen đá, cà phê sữa nóng ở bất cứ đâu, nhưng nói cà phê trứng, họ nhớ về ngôi nhà 39 Nguyễn Hữu Huân. Ở đó có một ông lão ngày ngày vẫn đảm nhiệm việc rang, xay cà phê, một trong những công đoạn cực kỳ quan trọng cần bí quyết gia truyền để ly cà phê trứng thơm ngon, khác biệt. “Nhiều người kinh doanh thường muốn mở thêm, phát triển rộng, còn tôi chỉ mong quán vẫn được mọi người yêu quý như bây giờ, cố gắng tồn tại thêm hơn 20 năm nữa, đủ 100 năm, biết đâu lúc đó cà phê trứng lại được UNESCO công nhận là một di sản” - nở nụ cười hồn hậu, ông Nguyễn Trí Hòa nói về mong ước của mình.

Hy vọng điều này sẽ thành hiện thực, để cả thế giới biết đến cà phê trứng, một nét văn hóa ẩm thực đặc sắc của Hà Nội và Việt Nam.