Gìn giữ vẻ đẹp không gian phố cổ

(HNM) - Quận Hoàn Kiếm đang tiến hành cải tạo, chỉnh trang các tuyến phố cổ theo hướng phục dựng những giá trị kiến trúc đặc trưng nhất nơi đây. Việc làm này nhằm bảo tồn phong cách kiến trúc truyền thống, tăng sức hấp dẫn cho khu phố cổ.

Tôn tạo nét đặc trưng phố cổ

Một loạt ngôi nhà mặt đường tuyến phố Mã Mây (phường Hàng Buồm), khu vực bảo tồn cấp 1, vừa được quận Hoàn Kiếm cải tạo, chỉnh trang, bảo tồn nguyên vẹn vẻ đẹp kiến trúc tiêu biểu. Rất nhiều phần việc đã được tiến hành, như: Vệ sinh, sơn sửa mặt tiền; tháo dỡ mái che, mái vẩy, bảng biển… treo gắn không phù hợp; phục chế những phần kiến trúc hỏng hoặc bị thay đổi, biến dạng theo thời gian… Với những công trình vẫn cần phương tiện che mưa, nắng, đơn vị thực hiện cải tạo, chỉnh trang đã tư vấn, hướng dẫn chủ sở hữu sử dụng thống nhất một kiểu dáng, màu sắc, độ dài…, tránh tình trạng lộn xộn, nhếch nhác, mỗi nơi một kiểu.

Việc làm này nhận được sự đồng thuận của đông đảo người dân trong khu phố. Bà Cao Thị Mạnh Tân, chủ sở hữu ngôi nhà 76 Mã Mây, hồ hởi cho biết: Qua nhiều thập kỷ, ngôi nhà vẫn giữ được nguyên vẹn kiến trúc xưa dù ít, nhiều đã cũ hỏng, xuống cấp. Được địa phương đầu tư cải tạo, khôi phục lại mặt tiền ngôi nhà, mọi người trong gia đình đều sẵn sàng hợp tác, hỗ trợ để công việc tiến hành thuận lợi nhất. Cũng như bà Cao Thị Mạnh Tân, ông Dương Văn Cường (81, Mã Mây) rất đồng thuận với việc lập lại trật tự, mỹ quan đô thị, gìn giữ cảnh quan, không gian phố cổ. Ông cho biết: Gia đình phải tạm dừng việc kinh doanh một vài ngày nhưng mặt tiền nhà ở được cải tạo đẹp hơn, thuận lợi hơn cho việc kinh doanh trong thời gian tới. Càng có nhiều ngôi nhà được sửa sang, diện mạo phố phường càng được cải thiện, qua đó, ý thức gìn giữ, bảo tồn di sản của người dân cũng được nâng lên.

Phát huy giá trị di sản

Là một trong những niềm tự hào của người Thủ đô, khu phố cổ Hà Nội rộng 105ha với 79 tuyến phố, 83 ô phố thuộc 10 phường trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, được chia theo khu vực bảo tồn cấp 1 và khu vực bảo tồn cấp 2. Nơi đây lưu giữ nhiều dấu tích của kinh thành Thăng Long thông qua nếp sống thị dân, phong tục, tập quán, tín ngưỡng và đặc biệt là kiến trúc đô thị với vẻ đẹp độc đáo được lưu giữ qua nhiều thế kỷ. Xác định bảo tồn nét đẹp phố cổ chính là bảo tồn văn hóa Thăng Long, thúc đẩy phát triển du lịch một cách bền vững, quận Hoàn Kiếm xây dựng Đề án cải tạo, chỉnh trang mặt đứng các tuyến phố cổ, giao Ban Quản lý phố cổ Hà Nội triển khai thí điểm tại 2 tuyến phố Lãn Ông và Tạ Hiện, làm cơ sở đề xuất thành phố cho phép triển khai trên diện rộng.

Phó Trưởng ban Thường trực Ban Quản lý phố cổ Hà Nội Đặng Đình Bằng cho biết: “Sau khi được UBND thành phố chấp thuận, từ năm 2016, quận Hoàn Kiếm bắt đầu triển khai trên các tuyến phố như: Nhà Thờ, Hàng Trống, Hàng Đường, Hàng Đào, Hàng Giấy... với các yêu cầu cụ thể: Sử dụng màu sơn phù hợp, đồng nhất; tháo dỡ phần xây dựng, cơi nới, lắp đặt kém thẩm mỹ; phục chế phần kiến trúc bị hư hỏng, xuống cấp theo thời gian… Từ công trình nhà dân đến cơ quan, đơn vị đều được thực hiện theo phương thức này. Đến nay, quận đã hoàn thành việc cải tạo, chỉnh trang mặt đứng trên 23 tuyến phố, phấn đấu sẽ hoàn thành đề án trong năm 2020 với 79 tuyến phố trong khu phố cổ được khôi phục vẻ đẹp kiến trúc xưa cũ”.

Cũng theo ông Đặng Đình Bằng, việc triển khai cải tạo, chỉnh trang phố cổ về cơ bản diễn ra thuận lợi vì được người dân ủng hộ. Những thách thức, như: Việc thi công chủ yếu diễn ra ngoài trời, mưa nắng khá ảnh hưởng; chủ sở hữu công trình sinh sống ở nơi khác, khó liên hệ, thống nhất phương án; nhiều công trình phức tạp, thời gian sửa chữa kéo dài… song đơn vị luôn nỗ lực tìm ra giải pháp khắc phục.

Thực tế cho thấy, sau cải tạo, chỉnh trang, các tuyến phố cổ đã trở nên sạch đẹp, gọn gàng hơn rất nhiều, qua đó góp phần tôn vinh giá trị di sản kiến trúc, cải thiện điều kiện sống cho người dân cũng như tăng sức hút cho điểm đến du lịch phố cổ. Để phát huy hiệu quả hơn nữa, bên cạnh việc cải tạo, chỉnh trang mặt tiền các công trình, quận Hoàn Kiếm cần thực hiện tốt Quy chế quản lý quy hoạch - kiến trúc phố cổ Hà Nội, vận động người dân hợp tác, hỗ trợ trong việc gìn giữ, phát huy giá trị di sản kiến trúc đô thị.