Thí điểm xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu: Những kết quả đáng khích lệ

Diện mạo mới cho khu dân cư

Đến thôn La Thiện (xã Tản Hồng, huyện Ba Vì) hôm nay, ấn tượng lớn nhất mà bất kỳ ai cũng có thể cảm nhận là sự sạch sẽ, ngăn nắp; các ngôi nhà đều gắn biển số, đèn điện cao áp thắp sáng mỗi tối... Trưởng thôn La Thiện Lê Quốc Toản cho biết, để xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, thôn đã mở rộng tuyến đường chính từ 3m lên 15m; xây dựng 149 ngõ tự quản; hoàn thành việc gắn biển số nhà cũng như lắp đèn điện chiếu sáng. Anh Đặng Quốc Việt, người dân thôn La Thiện chia sẻ: "Gia đình tôi đã đầu tư máy móc vào phát triển nghề mộc, đến nay, xưởng có 40 công nhân, thu nhập ngày một cao. Kinh tế phát triển, gia đình tôi cùng nhiều hộ dân trong thôn chủ động góp công, góp của giữ gìn đường làng sạch sẽ, trồng thêm hoa, cây xanh".

Tại Cụm dân cư số 3 (xã Liên Hiệp, huyện Phúc Thọ), hoa và cây xanh cũng được trồng ngày càng nhiều hơn. Cụm trưởng Đỗ Kim Quang hào hứng nói: "Người dân đã trồng được 300m đường hoa, cắm nhiều biển chỉ dẫn… Ngoài ra, còn đầu tư xây dựng khu vui chơi rộng 600m2 phục vụ nhu cầu của người dân".

Được biết, từ tháng 10-2018, UBND huyện Phúc Thọ đã ban hành kế hoạch xây dựng khu dân cư kiểu mẫu về cảnh quan môi trường gắn với việc thực hiện cuộc vận động “3 sạch” (nước sạch, môi trường sạch và nông nghiệp sạch). Huyện giao mỗi xã, thị trấn thực hiện một con đường nở hoa hoặc đường có tranh bích họa và chỉnh trang khu vực trung tâm của các thôn. Đến nay, Phúc Thọ đã có 363 tuyến đường tự quản xanh - sạch - đẹp, 26 cụm dân cư kiểu mẫu, 29.060m đường hoa, 2.558m đường có tranh bích họa, lắp đặt 947 biển chỉ dẫn công cộng…
Theo Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng nông thôn mới Hà Nội, thời gian gần đây, một số địa phương đã chủ động xây dựng khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu. Trong đó, huyện Ba Vì tổ chức thí điểm tại 4 khu dân cư tại 4 xã đã đạt chuẩn nông thôn mới; huyện Phúc Thọ, 23/23 xã, thị trấn đều chọn một khu dân cư để làm điểm. Các khu dân cư đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân trồng hoa, cây bóng mát ven đường giao thông; xây dựng hệ thống thoát nước thải; gắn biển số nhà, làm cổng chào ngõ xóm...  

Chủ động "đi tắt, đón đầu"

Theo Bí thư Đảng ủy xã Tản Hồng Lê Văn Kính, thời gian đầu triển khai, thôn La Thiện đã gặp nhiều khó khăn. Một phần do nguồn lực hạn chế, không có vốn ngân sách để đầu tư; mặt khác, chưa có hướng dẫn cụ thể về xây dựng khu dân cư kiểu mẫu để thực hiện. Xã Tản Hồng đã họp dân để thống nhất các phương án, như: Củng cố, nâng cao các tiêu chí nông thôn mới. Xã vận động các hộ dân hiến đất, tự giải tỏa cây xanh để mở rộng đường trục thôn. Theo đó, đã có 45 hộ hiến đất và ủng hộ số tiền 2,9 tỷ đồng.

Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Bạch Công Tiến cho biết, mặc dù chưa có tiêu chí và hướng dẫn cụ thể của thành phố nhưng huyện đã “đi tắt, đón đầu”, tự đưa ra một số đầu việc cần làm để nâng cao chất lượng xây dựng nông thôn mới. Đầu năm 2019, huyện đã hỗ trợ mỗi khu dân cư làm điểm 200 triệu đồng để động viên người dân chỉnh trang lại hạ tầng nông thôn.

Chia sẻ kinh nghiệm về triển khai thí điểm mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, Chủ tịch UBND huyện Phúc Thọ Doãn Trung Tuấn nhấn mạnh, huyện chỉ đạo các khu dân cư làm điểm theo hướng chú trọng xây dựng cảnh quan môi trường. Về kinh phí thực hiện, huyện hỗ trợ 20 triệu đồng cho một cụm dân cư làm điểm và huy động nhân dân chung sức thực hiện. Đơn cử, tại Cụm 3, xã Liên Hiệp đã huy động được 300 triệu đồng vốn xã hội hóa để chỉnh trang lại cơ sở hạ tầng nông thôn.

Từ thực tiễn nêu trên, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng nông thôn mới Hà Nội Nguyễn Văn Chí thông tin: Mô hình khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu có phạm vi nhỏ hơn quy mô xã. Thực hiện việc này nhằm giúp các xã, huyện chưa có điều kiện làm ở quy mô lớn có thể triển khai ở quy mô nhỏ hơn để rút kinh nghiệm trước khi nhân rộng. Mặc dù chưa có tiêu chí cụ thể nhưng các huyện đã chủ động xây dựng khu nông thôn mới kiểu mẫu sáng hơn, xanh hơn, sạch đẹp hơn... Quá trình thực hiện đã có sự tham gia tích cực của nhân dân, thể hiện sự chủ động, quyết tâm rất cao trong xây dựng nông thôn mới.

Về vấn đề này, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ thông tin, hiện Sở đang trình UBND thành phố ban hành bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, vườn mẫu thành phố Hà Nội giai đoạn 2019-2020 với 14 tiêu chí, 41 chỉ tiêu, như: Tỷ lệ cây xanh, hoa; các thiết chế văn hóa truyền thống; giáo dục - y tế; hộ nghèo; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật; hệ thống chính trị và an ninh, trật tự xã hội; giao thông; xử lý môi trường chất thải trong chăn nuôi; xây dựng các hương ước, quy ước của thôn, làng, dòng họ phù hợp với Quy tắc ứng xử nơi công cộng trên địa bàn thành phố...

Việc ban hành bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu sẽ là cẩm nang để các khu dân cư triển khai thực hiện. Bên cạnh đó những mô hình thí điểm thành công trong thực tế sẽ đem đến nhiều kinh nghiệm để các địa phương trên địa bàn Thủ đô triển khai trên diện rộng.