NSND Như Quỳnh – Một ngôi sao khiêm nhường

NSND Như Quỳnh sinh năm 1954 tại Hà Nội. Bà là con của cặp vợ chồng diễn viên cải lương nổi tiếng thời bấy giờ là Tiêu Lang và Kim Xuân. 

Tốt nghiệp ngành diễn viên cải lương khóa đầu tiên của Trường Nghệ thuật Hà Nội, năm 1972, Như Quỳnh vào đời với những vai diễn trên sân khấu cải lương Chuông Vàng. Quyết định chuyển sang điện ảnh là một bước ngoặt lớn trọng cuộc đời bà.

Như Quỳnh tâm sự: “Cải lương là nghề của gia đình tôi, từ cụ, ông ngoại cho đến bố mẹ. Và tôi cũng đã theo cải lương được 10 năm… Tôi không có chất giọng khỏe, không rạng rỡ như những diễn viên khác. Tất nhiên bố mẹ luôn muốn tôi theo nghề nhưng cũng biết nghề cải lương không được mở rộng và thăng hoa như điện ảnh. Thứ hai nữa, tôi thích điện ảnh là bởi sự thay đổi về tính cách nhân vật cũng như sự thể hiện trong từng bối cảnh. Đó là đặc trưng mà sân khấu không thể có được. Tôi vẫn còn nhớ khi tôi được tham gia “Đến hẹn lại lên”, chính mẹ là người đã dẫn tôi đến gặp GS Hoàng Như Mai để tìm hiểu về người phụ nữ Kinh Bắc. Đó là điều khiến tôi nhận ra rằng mẹ cũng muốn tôi theo nghiệp phim ảnh”…

Bộ phim đầu tiên mà Như Quỳnh tham gia là "Bài ca ra trận" (1973) nhưng bà chỉ thực sự tỏa sáng kể từ sau vai cô Nết trong phim "Đến hẹn lại lên" (1974). 

Vẻ đẹp thuần khiết của cô Nết – một Như Quỳnh ở tuổi mười tám, đôi mươi từng khiến một thế hệ khán giả Việt Nam ngơ ngẩn nhớ. Chân dung của người phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến đã được Như Quỳnh khắc họa chân thực và tinh tế. Với vai diễn này, Như Quỳnh đoạt giải Diễn viên xuất sắc nhất Liên hoan phim Việt Nam lần thứ ba.

Liên tiếp sau đó  Như Quỳnh có mặt trong các bộ phim nổi tiếng, từ vai chính đến vai phụ, có thể kể đến: Đêm miền yên tĩnh, Số đỏ, Gánh hàng hoa, Đông Dương, Xích lô, Mùa hè chiều thẳng đứng, Bến không chồng, Những cô gái chân dài, Hạt mưa rơi bao lâu, Chuyện của Pao, Hai cô con gái của ông chủ vườn thuốc, Áo lụa Hà Đông, Chơi vơi, Lời nguyền huyết ngải...

Sở hữu một kho vai diễn đầy màu sắc, Như Quỳnh là một trong những diễn viên hiếm hoi không bị đóng khung trong bất cứ hình tượng nhân vật hay lối diễn xuất nào. Có khi khán giả thấy bà vào vai một người phụ nữ hiền lành, nhân hậu nhưng cũng có khi lạnh lùng đến đáng sợ.

Quan điểm của Như Quỳnh cũng thật cởi mở: “Đã là diễn viên thì phải cống hiến hết mình cho vai diễn. Tôi chưa bao giờ nghĩ mình là “sao” mà phải thế này hay thế kia cả. Đạo diễn nào cần tôi và có vai hợp là tôi nhận lời, dù trong Nam ngoài Bắc, phim thị trường hay không thị trường. Điều cốt lõi là mình có hóa thân tốt và để lại ấn tượng với khán giả hay không. Tôi nghĩ mỗi thời điểm, mỗi giai đoạn trong cuộc đời một diễn viên đều có giá trị riêng. Hạnh phúc nhất với mỗi diễn viên là giai đoạn nào cũng được diễn và được sáng tạo thậm chí nhận những vai ngược với hình ảnh trước kia của mình. Nếu thành công thì đó mới chính là một tài năng”. 

Cô Nết ngày nào nay đã ngoài tuổi lục tuần nhưng vẫn bền bỉ tỏa sáng. Bộ phim Việt gần đây mà bà tham gia là vai u già trong “Vợ ba”. 

Không chỉ là một diễn viên tài năng, NSND Như Quỳnh luôn toát ra phong thái nhẹ nhàng, thanh lịch của người Hà Nội.

Đẹp dịu như bông quỳnh trắng tinh khôi, đôi mắt một mí vừa dịu dàng vừa ấm áp, khuôn miệng cười vừa hồn nhiên vừa đằm thắm, Như Quỳnh đã thành một khuôn mẫu cho việc lấy ví dụ về vẻ đẹp thuần Việt, rất lịch lãm và rất Hà Nội.

Chẳng phải ngẫu nhiên mà gần như các bộ phim nước ngoài lấy đề tài Việt Nam, từ Đông Dương, Xích lô, Mùa hè chiều thẳng đứng, Hai cô con gái của ông chủ vườn thuốc... đều chọn Như Quỳnh vào vai phụ nữ Việt Nam. Bà có gương mặt biểu cảm đặc trưng như biết nói ngay cả khi im lặng nhất. Các phim về giai đoạn 1930-1945 cũng không ngoại lệ, cứ phim về Hà Nội xưa mà có Như Quỳnh thì chắc chắn ra kiểu phụ nữ cổ.  

“Phim quốc tế đầu tiên tôi tham gia là “Ngọn tháp Hà Nội”, trong phim tôi vào vai một người phụ nữ Hà thành sang trọng, có chồng tham gia Việt Minh. Đối với tôi, vai diễn đó như một tấm hộ chiếu để tôi đến với các phim quốc tế khác” – Như Quỳnh chia sẻ.

Năm tháng trôi qua với bao biến động đổi thay nhưng NSND Như Quỳnh vẫn dành tình yêu cho điện ảnh. Là cái tên được nhiều người yêu mến nhưng bà vẫn cốt cách và giản dị như cô gái Hàng Đào năm xưa.