Đồng hành cùng làng nghề vượt khó

Chồng chất khó khăn

Hữu Bằng (huyện Thạch Thất) là xã có khoảng 3.000 hộ làm nghề mộc, nhưng từ khi dịch Covid-19 bùng phát thì sự sôi động vốn có đã "biến mất". Chị Nguyễn Thị Năm Chung ở thôn Đông buồn rầu nói: “Chưa năm nào hoạt động sản xuất, kinh doanh đồ gỗ nội thất tại Hữu Bằng lại ảm đạm như năm nay. Thực hiện các biện pháp phòng chống dịch của Chính phủ và thành phố, từ ngày 1-4, gia đình tôi dừng mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh. Không có doanh thu, nhưng hằng tháng tôi vẫn phải trả tiền lãi vay ngân hàng, tiền thuê mặt bằng…, nên cuộc sống gặp nhiều khó khăn”.

Tương tự, những ngày qua làng nghề điêu khắc Dư Dụ, xã Thanh Thùy (huyện Thạch Oai) vắng hẳn tiếng đục đẽo. Anh Nguyễn Duy Đức - một hộ sản xuất cho biết: “Làng Dư Dụ có hơn 300 hộ làm nghề điêu khắc tượng, đồ mỹ nghệ. Mặc dù kể từ ngày 23-4 thành phố thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội, nhiều cửa hàng đã mở cửa trở lại, nhưng rất ít người tới mua; đơn hàng xuất khẩu không có. Doanh thu của gia đình tôi giảm 60-70% so với cùng kỳ năm ngoái”.

Cũng về câu chuyện làng nghề thời Covid-19, Phó Chủ tịch UBND xã Duyên Thái (huyện Thường Tín) Đỗ Văn Hùng cho biết, sản phẩm sơn mài của xã chủ yếu là xuất khẩu nhưng các đơn hàng đã ký với doanh nghiệp châu Âu, Mỹ đều lùi thời hạn giao hàng. Hiện, chỉ còn một vài doanh nghiệp làm hàng nội địa cho các khách sạn còn duy trì sản xuất với quy mô nhỏ, lượng hàng tiêu thụ giảm tới 60%...

Chủ tịch Hiệp hội Thủ công mỹ nghệ và làng nghề Hà Nội Hà Thị Vinh thông tin thêm, với nhóm làm hàng xuất khẩu, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, hầu như không có đơn hàng mới, đa phần các nhà nhập khẩu yêu cầu lùi thời gian giao hàng, thậm chí hủy đơn hàng đã ký. Còn với nhóm làm hàng nội địa thì các cửa hàng phải tạm đóng cửa nên hàng hóa không tiêu thụ được. “Chúng tôi đang làm thống kê đầy đủ, nhưng sơ bộ cho thấy có nhiều lao động thiếu hoặc mất việc làm; nhiều doanh nghiệp phải vay vốn ngân hàng rất khó khăn để trả nợ..., nên làng nghề rất cần được hỗ trợ” - bà Vinh nói.

Tập trung hỗ trợ làng nghề

Trước những khó khăn bởi dịch Covid-19, ông Đinh Công Nhường làm nghề mộc tại làng Phụ Chính (xã Hòa Chính, huyện Chương Mỹ) mong muốn thành phố có chính sách hỗ trợ các làng nghề về nguồn vốn và tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm… Cùng quan điểm, ông Nguyễn Đức Tuế, Chủ tịch UBND xã Thanh Thùy (huyện Thanh Oai) kiến nghị, UBND thành phố, các sở, ngành nghiên cứu, ban hành chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất để tiếp cận được các nguồn vốn vay ưu đãi, lãi suất thấp; đồng thời giãn nợ đối với các gói vay của doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh tại các làng nghề...

Ngay sau khi Hà Nội thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội, đặc biệt là Chỉ thị 19/CT-TTg ngày 24-4-2020 của Thủ tướng Chính phủ về tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới, một số địa phương đã và đang tìm kiếm các giải pháp hỗ trợ làng nghề. Trưởng phòng Kinh tế huyện Thường Tín Uông Thị Phượng cho biết, UBND các xã, thị trấn và các hiệp hội làng nghề trên địa bàn đẩy mạnh phối hợp cùng các cơ sở sản xuất, kinh doanh làng nghề tăng cường ứng dụng những giải pháp thương mại điện tử, tiếp thị hàng hóa; chủ động xây dựng phương án chuyển đổi sản xuất, kinh doanh, nâng cao năng lực quản lý, chuẩn bị các điều kiện khôi phục sản xuất...

Đồng hành với các làng nghề vượt qua khó khăn, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ cho biết, theo kế hoạch năm 2020, Hà Nội hỗ trợ 10 làng nghề xây dựng thương hiệu (kinh phí 500 triệu đồng mỗi làng) nhưng qua rà soát, Sở đã đề nghị thành phố nâng số lượng hỗ trợ lên 20 làng. Mặt khác, từ việc nắm bắt thực tế, Sở sẽ có những đề xuất với thành phố ban hành chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất làng nghề tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi... Cùng với đó, tiếp tục hỗ trợ người dân, hợp tác xã, doanh nghiệp tham gia Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) thông qua việc hỗ trợ máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất hay phát triển nhãn mác, bao bì sản phẩm..., qua đó giúp các cơ sở sản xuất, doanh nghiệp làng nghề từng bước vượt qua khó khăn.

Bên cạnh sự trợ giúp của chính quyền các cấp thì sự chủ động vượt thách thức của doanh nghiệp và người dân làng nghề mang rất nhiều ý nghĩa. Thực tế cho thấy, nhiều doanh nghiệp, cơ sở sản xuất bằng những giải pháp riêng, đã kiên cường trụ vững trước tác động tiêu cực của dịch Covid-19 và tìm kiếm những cơ hội mới. Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Hạ Thái (xã Duyên Thái, huyện Thường Tín) Đỗ Hùng Chiêu cho biết: “Các nghệ nhân của làng nghề đang tập trung sáng tạo mẫu, để tới đây, khi dịch Covid-19 đi qua, làng nghề sẽ tạo ra nhiều sản phẩm mới, đẹp, tiện ích hơn nhằm tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong và ngoài nước”.

Với sự đồng hành của thành phố, các địa phương, cũng như sự chủ động, sáng tạo của các chủ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, chắc chắn làng nghề Hà Nội sẽ vượt qua khó khăn, thách thức hiện nay.