Làm giàu từ mô hình trồng chè sạch

(HNM) - Tận dụng thế mạnh về khí hậu, thổ nhưỡng phù hợp với cây chè, nhiều xã miền núi của Hà Nội đã nhân rộng và phát triển mô hình trồng chè sạch… Cùng với đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, nguồn giống, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường, mô hình chè sạch đang giúp nhiều nông dân làm giàu và góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Xã Hòa Thạch (huyện Quốc Oai) là một trong những vùng trồng chè lớn của Thủ đô. Từ lâu, cây chè gắn bó với vùng đất này, trở thành một trong những cây trồng chính của người dân nơi đây. Trước kia, chè của thôn Long Phú đã từng xuất khẩu tới các nước Đông Âu. Do nhiều nguyên nhân, diện tích chè ở Hòa Thạch bị giảm dần và có nguy cơ mai một.

Để khôi phục, phát triển giá trị cây chè, năm 2012, được sự giúp đỡ của Sở NN&PTNT Hà Nội, xã Hòa Thạch đã xây dựng mô hình trồng chè sạch theo tiêu chuẩn VietGAP tại thôn Long Phú. Đến nay, mô hình ngày càng được nhân rộng. Theo Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Thạch Cấn Văn Thành, toàn xã hiện có khoảng 200ha chè, tập trung ở hai thôn: Long Phú và Hòa Phú. Hiện xã Hòa Thạch cũng đã đăng ký và xây dựng thành công nhãn hiệu "Chè Long Phú".

Tại Hòa Thạch, giá trị kinh tế từ cây chè đang chiếm trên 32% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp toàn xã; năng suất chè đạt khoảng 13 tấn/ha, doanh thu đạt 500-700 triệu đồng/ha/năm. Cây chè đã tạo thu nhập ổn định cho 572 hộ dân xã Hòa Thạch, giúp nhiều nông dân phát triển kinh tế, làm giàu trên quê hương. Đặc biệt, cây chè đã góp phần nâng cao thu nhập của người dân xã Hòa Thạch (hiện đạt bình quân 40 triệu đồng/người/năm), tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 0,4%.

Ngoài xã Hòa Thạch, cây chè cũng đang trở thành cây trồng chủ lực của người dân xã Bắc Sơn (huyện Sóc Sơn). Chủ tịch Hội Nông dân xã Bắc Sơn Nguyễn Hữu Hồng chia sẻ: Trước đây, các hộ trồng chè canh tác theo phương pháp truyền thống (gieo hạt) nên năng suất, chất lượng chưa cao; chủ yếu tiêu thụ dạng thô, chưa qua chế biến, giá thành thấp, chưa có thương hiệu... Để tăng giá trị cho cây chè, năm 2012, Hội Nông dân xã Bắc Sơn thành lập Hợp tác xã Nông - lâm nghiệp, trong đó xây dựng mô hình trồng chè theo tiêu chuẩn VietGAP. Nhờ vậy, nông dân xã Bắc Sơn đã đưa nơi đây trở thành vùng chè trọng điểm của Thủ đô. Đặc biệt, Hợp tác xã đã xây dựng thành công nhãn hiệu “Chè Bắc Sơn” - một trong những nhãn hiệu đặc sản của nông sản Hà Nội. Hiện, Hợp tác xã có 100 hộ nông dân với 30ha chè trồng theo quy trình an toàn và 10ha chè trồng theo quy trình VietGAP cho hiệu quả kinh tế cao, trung bình đạt 350-500 triệu đồng/ha/năm.

Hiện mô hình trồng chè sạch, theo tiêu chuẩn VietGAP còn được nhân rộng tại nhiều xã thuộc các huyện: Ba Vì, Chương Mỹ… Theo Giám đốc Trung tâm Phát triển nông nghiệp Hà Nội Hoàng Thị Hòa, hiện Hà Nội có hơn 3.000ha đất trồng chè. Tại các vùng trồng chè, nông dân dần thay đổi phương thức canh tác truyền thống sang canh tác chè sạch, an toàn, nâng cao chất lượng, gắn với thương hiệu và tiêu thụ chủ yếu ở dạng sản phẩm đã qua chế biến. Nhiều vùng trồng chè mạnh dạn đầu tư máy móc, nâng cao quy trình chế biến, tạo ra sản phẩm chè có giá trị cao, lên tới hàng triệu đồng/kg. Có thể nói, cây chè đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng đời sống nông dân miền núi - nơi có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp với sự sinh trưởng, phát triển của cây chè.

Để khai thác lợi thế, Hà Nội có kế hoạch duy trì diện tích chè khoảng 3.300-3.500ha. Theo đó, Hà Nội cùng nông dân vùng chè tập trung vào giải pháp thay thế giống cũ bằng giống mới có năng suất, chất lượng cao hơn; đồng thời, chú trọng phát triển diện tích trồng chè tại vùng đồi gò thuộc các huyện: Sóc Sơn, Ba Vì... Mục tiêu của Hà Nội đến năm 2020, diện tích trồng chè ứng dụng công nghệ cao đạt 556ha; tỷ lệ giá trị cây chè ứng dụng công nghệ cao đạt 30-40% tổng giá trị chè toàn thành phố.