Độc đáo nghè Keo

Lam Mộc| 21/11/2020 05:50

(HNMCT) - Nghè (đền) Keo là tên gọi theo địa danh làng cổ, nay là nghè Giao Tất, thuộc xã Kim Sơn (huyện Gia Lâm). Đây là nơi thờ nhị vị Thành hoàng làng Đào Phúc - Tiên Anh - hai vợ chồng có công giúp vua Lý đánh đuổi giặc xâm lược cùng Thiếu bảo Quận công họ Đỗ, tự là Như Triều, thụy là Mẫn Đạt.

Ông là người xây dựng chùa làng và được nhân dân tôn là Hậu thần. Ngoài ra, nghè Keo còn thờ tổ nghề ca trù là ông Đinh Dự và bà Mãn Đường Hoa. Vào dịp lễ hội (mùng 6 tháng Tư âm lịch) hằng năm, nhân dân mở hội hát ca trù để tưởng nhớ tổ nghề.

Nghè Giao Tất được công nhận là Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia năm 1993, bao gồm các hạng mục: Tam quan, miếu thờ, tiền đường, hậu cung. Tiền đường là dãy nhà ngang năm gian, xây kiểu tường hồi bít đốc tay ngai, mái lợp ngói mũi hài cổ; gian giữa treo bức đại tự “Tối linh từ”. Hậu cung gồm 3 bệ thờ: Chính giữa là long ngai bài vị của hai vị Thành hoàng Đào Phúc - Tiên Anh công chúa. Bên trái là ban thờ ông bà Đinh Dự và Mãn Đường Hoa, bên phải thờ Mẫu và các quan.

Đặc biệt, nghè Keo sở hữu hệ thống tượng đầy chất nghệ thuật. Bên ngoài bệ thờ gian giữa là hai tượng phỗng quỳ cao gần 1m, gập hai chân ra sau, mặc váy ngắn, cởi trần, vòng tay cung kính trước ngực, nét mặt như đang cười. Tiếp đó là tượng Kim đồng - Ngọc nữ mặc áo tứ thân, cổ đeo vòng kiềm, thắt hầu bao, đứng chắp tay. Những tượng phỗng này có niên đại cuối thế kỷ XVIII.

Tượng đức Thánh ông và Thánh bà được đặt tại hậu cung. Tượng đức Thánh ông cao 180cm, ngồi trên bệ gỗ, đầu đội mũ cánh chuồn, mặt vuông, dáng dấp oai phong. Tượng đức Thánh bà nét mặt thanh tú, cổ cao ba ngấn, toát lên vẻ từ bi. Gian bên đặt bức phù điêu lớn tạc hình ông Đinh Dự và bà Mãn Đường Hoa ngồi sóng đôi, áo phủ kín, khoanh chân, nét mặt trang nghiêm song đầy nhân hậu.

Ngoài ra, tại nghè Keo hiện còn nhiều di vật giá trị như cuốn ngọc phả về tổ nghề ca trù được soạn năm Hồng Đức 7 (1476), văn tế, sắc phong, bia đá, long ngai bài vị và khám thờ thế kỷ XIX, cỗ long mã trên xe gỗ, bát bửu, 8 pho tượng gỗ sơn son thếp vàng, 5 câu đối gỗ, 1 bức đại tự...

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Độc đáo nghè Keo