Chuyện ở làng ấp nở giống gia cầm

Từ lâu hai xã Đại Xuyên, Phú Yên (Phú Xuyên) được biết đến là cái nôi sản xuất giống gia cầm lớn nhất miền Bắc. Muốn xem "sức khỏe" của chăn nuôi nông hộ, cứ về xã Đại Xuyên sẽ rõ. Nghề ấp nở con giống gia cầm ở đây đã đem lại cuộc sống khấm khá cho nhiều hộ gia đình.

Đi qua trung tâm hai xã Đại Xuyên và Phú Yên, chắc hẳn mọi người đều có chung cảm nhận về sự đổi thay và sung túc. Dọc đường làng, ngõ xóm san sát cửa hàng con giống, đi sâu vào khu dân cư là nhiều vườn trại chăn nuôi gia cầm quy mô hàng nghìn con. Nhưng thâm nhập thực tế mới thấy được đời sống người dân nơi đây đang phải đối mặt với muôn vàn khó khăn do ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, giá đầu ra nông sản thất thường khiến người nông dân không khỏi lo lắng.

Theo Chi hội trưởng Chi hội Chăn nuôi ấp nở vịt Đại Xuyên Trần Văn Sần, nguồn nước chăn nuôi ở đây chủ yếu được lấy từ sông Nhuệ, nhưng nay đã bị ô nhiễm nặng. Nông dân phải lọc qua 3, 4 cấp mới cho vào ao chăn nuôi. Bản thân gia đình ông Trần Văn Sần, phải dành 200m2 mặt nước để trữ và lọc nước trước khi đưa vào trang trại nên khá tốn kém...

Nhìn bề ngoài, làng ấp nở con giống gia cầm lớn nhất miền Bắc có vẻ khá sầm uất với nhiều đại gia phất lên từ chăn nuôi. Hiện ở xã Đại Xuyên và Phú Yên có khoảng 140 chủ lò ấp nở con giống gia cầm quy mô khá lớn. Mới vào địa phận xã Đại Xuyên chúng tôi đã nghe thấy tiếng kêu chiêm chiếp của những đàn gà, vịt con mới nở, tiếng nói cười rôm rả của những người đến lấy giống chuẩn bị cho lứa chăn nuôi mới. Tham quan cơ sở ấp nở con giống gia cầm Hoàng Thủy thuộc diện lớn nhất trong vùng, trung bình mỗi ngày cung ứng hàng vạn con giống cho thị trường, chị Thủy cho biết, đã theo nghề ấp nở con giống gia cầm từ mấy chục năm nay. Ở Đại Xuyên lúc nào cũng tấp nập người ra, người vào, nhưng nhộn nhịp nhất là thứ ba, thứ năm hằng tuần khi vào chính phiên chợ... Có thời điểm gia cầm khan hiếm, hàng ra tới đâu bán hết tới đó, nhưng vài năm trở lại đây, chăn nuôi khủng hoảng, lúc được lúc thua, vì thế giá và thị trường con giống cũng phập phù theo.

"Nhiều khi ấp nở ra ế ẩm bán rẻ hơn cả giá trứng, vậy mà còn không có người mua. Vào dịp cuối năm, các nông hộ đón thị trường Tết đổ xô vào chăn nuôi thì vựa giống gia cầm Đại Xuyên lại tấp nập. Chúng tôi chỉ mong bà con chăn nuôi ổn định, người bán giống có lãi mà người chăn nuôi cũng ổn định, chứ giá cả lên xuống thất thường lúc thì nông hộ tái đàn ồ ạt lúc thì “treo chuồng” dài dài thành ra rất cực cho cả hai phía - chị Thủy nói.

Để có một con gia cầm giống tốt là cả một công đoạn, từ chọn bố mẹ đến quá trình chọn trứng, rồi đưa vào lò ấp và sau khi nở thành con lại phân loại tiếp. Hiện nay, giá của một con vịt dao động từ 9.000 đến 9.500 đồng/con, gà từ 8.000 đến 8.500 đồng/con; nhưng có thời điểm giá xuống rất thấp chỉ từ 2.000 đến 2.500 đồng/con. Anh Hoàng Văn Tuyển, thôn Thường Xuyên, xã Đại Xuyên chia sẻ: Có những lúc dở khóc, dở cười vì làm nghề, hôm nay được giá, ngày mai mất giá, hay “đắt chỗ buôn, buồn chỗ bán”, đó là câu nói hằng ngày mà nhân dân nơi đây vẫn hay nói đùa với nhau.

Thế mới thấy, chăn nuôi nhỏ lẻ, tự phát của nông hộ dẫn tới nhiều hệ lụy. Để chăn nuôi, ấp nở là một kế sinh nhai bền vững, nông dân vơi bớt khó khăn thì còn có nhiều việc phải làm trong khi các chủ lò ấp nở hay nông hộ chăn nuôi ở đây lại không thể tự mình giải quyết được.