Dòng sông hoa

Từ xa xưa, vùng đất cổ đẹp và thơ mộng ôm quanh hồ Dâm Đàm đã nổi tiếng với những cánh đồng bích đào, hồng quế, cúc đại đóa, cúc móng rồng, thược dược... bạt ngàn, phục vụ người Kẻ Chợ sành ăn, sành chơi. Hoa tươi được đưa vào chợ hoa Hàng Lược họp quanh năm trên bờ sông Tô Lịch. Một vùng tấp nập trên bến dưới thuyền, hoa tươi muôn ngả từ xứ Đông, xứ Đoài, Kinh Bắc... tụ hội hương sắc về kinh thành.

Khi người Pháp sang Kẻ Chợ, họ xây phố mới và mang theo lối sinh hoạt mới, mang theo cả những giống hoa châu Âu như lay ơn, vi ô lét, păng xê, ma gic... và làng hoa Ngọc Hà trở nên nổi tiếng vì trồng nhiều loại hoa của trời Âu. Những giống hoa ngoại nhập sớm lan rộng ra các làng hoa cổ ven hồ Tây như Nghi Tàm, Quảng Bá, Võng Thị, làm đẹp thêm cho Hà Nội thanh lịch.

Những năm Hà Nội đánh Mỹ, hoa tươi vẫn được những đôi bàn tay tài khéo nâng niu vun trồng trên cánh đồng của các “làng lúa làng hoa”. Hoa rực rỡ trên quầy hoa ở Bờ Hồ và các chợ hoa nhỏ ở nội đô.

Những năm tháng bao cấp, mỗi độ Tết đến xuân về, như lẽ tự nhiên của trời đất, những dòng sông hoa vẫn từ các vùng ngoại thành đổ về nội thành, vào chợ hoa Hàng Lược, cho lòng người nở hoa sau một năm gian khó... Mươi cành đào dăm đủ chồi, nụ, hoa, lộc được cắm trong bình trang trọng dâng trên ban thờ. Một lọ hoa cắm chung lay ơn, đồng tiền, thược dược... để trên bàn nước. Bánh chưng xanh luộc ở tổ phục vụ của tiểu khu mang về, thêm hộp mứt thập cẩm, chai rượu chanh, thế là thành Tết!

Rồi đô thị mở rộng, cứ dịp áp Tết hằng năm dòng sông hoa từ Ba Vì, Tây Tựu, Đan Phượng, Mê Linh, Đông Anh, Thường Tín, Hưng Yên, Bắc Ninh... chảy về đường hoa, cây cảnh Lạc Long Quân, đường Nghi Tàm - Âu Cơ, chợ hoa Quảng An, Hàng Lược và rất nhiều chợ hoa nho nhỏ mọc trên khu đất trống trong các công viên ở Đền Lừ, Nghĩa Tân, Lê Thánh Tông - Yersin... Mừng hơn nữa, vài năm gần đây, nhiều giống hoa cổ quý hiếm đã được khôi phục. Cây đào hoa trắng tinh khôi, hương thơm đằm đã bén đất Nhật Tân. Giống mai trắng Ba Vì nhỏ như cúc áo mà đẹp nao lòng trong dáng vẻ phong sương đã chiếm được tình cảm của những người yêu hoa mai cốt cách. Cúc mi thanh mảnh, cúc móng rồng quý phái, cúc mai vàng đượm từ đất hoa Văn Giang bên Hưng Yên sang, góp mặt trên các đường hoa, chợ hoa Hà Nội.

Thăng Long - Hà Nội muôn đời vẫn là nơi hội tụ, kết tinh và lan tỏa văn hiến Việt. Và dòng sông hoa từ ngàn xưa đã hiện hữu và góp phần vào nền văn hiến ấy, làm nên hồn cốt thanh lịch ở chốn kinh kỳ Thăng Long - Hà Nội.