Độc đáo chùa Sổ

Nguyễn Văn Công| 05/03/2021 06:24

(HNMCT) - Chùa Sổ (thôn Ước Lễ, xã Tân Ước, huyện Thanh Oai) là ngôi chùa có sự pha trộn giữa Phật giáo và Đạo giáo. Chùa có tên chữ là Hội Linh quán, bởi trước kia vốn là một đạo quán. Thời Lý - Trần, Đạo giáo khá phát triển và là một trong ba đạo lớn ở Việt Nam gồm: Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo. Đến thời Lê Trung hưng, Đạo giáo bắt đầu suy thoái, các đạo quán được tận dụng để làm chùa.

Chùa Sổ được xây dựng vào thời Lý. Tháng Chạp năm 1527, chùa được trùng tu lại. Văn bia trong chùa có ghi: Quận công Đào Quang Hoa làm quan ở trấn Lạng Sơn, vốn là một người con quê hương Thanh Oai, cùng vợ là bà Trần Thị Ngọc Lâm đã đem của cải và quyên góp tiền để xây lại chùa, đồng thời cúng dường thêm 10 mẫu ruộng. Từ đó, Hội Linh quán có thêm tam quan, gác chuông, nhà bia, 17 pho tượng mới và trở thành chùa thờ Phật cùng các vị tiên thánh của Đạo giáo. Chùa được trùng tu thêm hai lần vào năm 1634 (thời Lê Trung hưng) và 1901 (thời vua Thành Thái nhà Nguyễn).

Chùa Sổ nằm trên một gò cao, biệt lập với khu dân cư của làng, mang kiến trúc kiểu “nội công ngoại quốc”. Từ cổng chùa vào là tam quan được xây kiểu chồng diêm, hai tầng tám mái, lợp ngói vảy cá. Giữa tam quan có quả chuông đồng lớn đề bốn chữ: “Quan Chung Linh tự”.

Sau khoảng sân rộng là nhà tiền đường gồm ba gian hai dĩ. Hai bên là nhà bia ghi chép lịch sử chùa và tên tuổi những người công đức. Lối vào nhà tiền đường có hai pho tượng hộ pháp cao hơn 2m. Tiếp đến là thượng điện, nơi thờ các vị thần trong Đạo giáo, chân tường còn rõ những viên gạch chạm nổi hình rồng và cánh hoa cúc mang đậm phong cách kiến trúc thời nhà Mạc. Tòa hậu đường hiện chưa trùng tu nên giữ được nguyên bản, có gác chuông đồ sộ, hai bên là hai dãy hành lang chạy dài. Trong hậu đường thờ một số tượng thuộc phái Bắc tông. Phía trước chùa có pho tượng Phật bà nghìn mắt nghìn tay bằng đá.

Chùa Sổ là ngôi chùa đặc biệt mang tinh thần tam giáo đồng nguyên. Ngoài hai bức đại tự “Hội Linh quán” và “Đại La thiên” còn có bức “Từ Vân Pháp Vũ” ở thượng điện thể hiện sự giao hòa tín ngưỡng thờ bà Pháp Vũ của người Việt Nam. Cách chùa 200m còn có một giếng lớn mà người dân Ước Lễ gọi là giếng Rồng.

Năm 1986, chùa Sổ đã được xếp hạng Di tích nghệ thuật kiến trúc cấp quốc gia.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Độc đáo chùa Sổ