Hai pho tượng Trấn Vũ ở Hà Nội

Thủy Hương| 03/10/2020 06:35

(HNMCT) - Theo truyền thuyết, Trấn Vũ là một vị thần trong hệ thần Đạo giáo, sau khi du nhập vào Việt Nam được Việt hóa và trở thành vị thần trấn giữ phương Bắc trong Thăng Long tứ trấn.

Theo quan niệm dân gian, đây là vị thần chống lụt, trị thủy và được phong là Phật. Do vậy, hình thức tạo tượng cũng được Việt hóa để thích nghi với tâm thức tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Ở Hà Nội có hai pho tượng Trấn Vũ hiện được thờ tại đền Quán Thánh (quận Ba Đình) và đền Trấn Vũ (quận Long Biên). Cả hai đều đã được công nhận là Bảo vật quốc gia năm 2015 - 2016.

Pho tượng Trấn Vũ ở đền Quán Thánh còn được gọi là Trấn Vũ Đại đế, Huyền Thiên Đại đế hay Chân Vũ Đại đế, được đúc bằng đồng liền khối với kích thước lớn. Chiều cao từ đầu đến lòng bàn chân tượng là 3,47m, chiều cao cả tượng và bệ gạch ốp đá là 4,71m.

Pho tượng này đại diện cho các tác phẩm đúc đồng thể khối lớn hiện còn của người Việt. Tượng được đúc mô phỏng theo Thánh tích: “Mặc áo bào đen, trong hình hài Đạo sĩ” với tư thế ngồi oai nghiêm, tay trái bắt ấn co ngang, khép trước ngực, tay phải tỳ trên đốc kiếm. Mũi kiếm chống xuống lưng tượng rùa. Quấn quanh kiếm là một con rắn trong tư thế đang lao từ trên xuống. Pho tượng được đánh giá là một tác phẩm nghệ thuật có giá trị độc đáo trong nghệ thuật tạo tượng giai đoạn thế kỷ XVII - XVIII.

Cũng có phong cách tạo hình tương tự tượng Trấn Vũ ở đền Quán Thánh, tượng Trấn Vũ ở đền Trấn Vũ còn giữ được nét tinh thần Việt với đặc điểm tượng thần của nền nông nghiệp trồng lúa nước. Pho tượng này có kích thước 3,56m, chiều cao cả tượng và bệ tượng là 3,64m. Tượng Trấn Vũ ở đền Trấn Vũ cũng được đúc bằng đồng, có niên đại khoảng cuối thời Lê Trung hưng - đầu thời Nguyễn, được coi là điển hình của sự Việt hóa về hình hài và vai trò của một vị thần có nguồn gốc từ văn hóa ngoại lai sau khi du nhập vào Việt Nam.

Trong lịch sử có nhiều tác phẩm đúc đồng thể khối lớn như “An Nam tứ đại khí” thời Lý, nhưng vì nhiều nguyên nhân nên không còn. Vì vậy, hai pho tượng Trấn Vũ ở đền Quán Thánh và đền Trấn Vũ là những tư liệu quý báu để các nhà khoa học tìm hiểu về kỹ thuật đúc đồng thể khối lớn ở nước ta.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Hai pho tượng Trấn Vũ ở Hà Nội